Απαντήσεις σε ερώτηση για διαχείριση υδατικών πόρων Λακωνίας

"...Η Βουλευτής Λακωνίας κ. Φεβρωνία Πατριανάκου είχε ζητήσει με ερώτησή της στη Βουλή από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής αναλυτική πληροφόρηση για το γενικότερο σχεδιασμό διαχείρισης των υδατικών πόρων της Λακωνίας. Στην ίδια ερώτηση είχε επίσης ζητήσει αναλυτική ενημέρωση γιατην κατασκευή του φράγματος της Κελεφίνας, για το αρδευτικό του Βασιλοπόταμου και για το αρδευτικό δίκτυο του Τρινάσου τονίζοντας ότι πρόκειται για έργα πνοής για τη βιώσιμη ανάπτυξη του Nομού..."

Δελτίο Τύπου

Σπάρτη, 1 Απριλίου 2013

Η πορεία εξέλιξης των έργων και το Σχέδιο για τη διαχείριση των υδατικών πόρων της Λακωνίας.

Η Βουλευτής Λακωνίας κ. Φεβρωνία Πατριανάκου είχε ζητήσει με ερώτησή της στη Βουλή από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής αναλυτική πληροφόρηση για το γενικότερο σχεδιασμό διαχείρισης των υδατικών πόρων της Λακωνίας. Στην ίδια ερώτηση είχε επίσης ζητήσει αναλυτική ενημέρωση γιατην κατασκευή του φράγματος της Κελεφίνας, για το αρδευτικό του Βασιλοπόταμου και για το αρδευτικό δίκτυο του Τρινάσου τονίζοντας ότι πρόκειται για έργα πνοής για τη βιώσιμη ανάπτυξη του Nομού.

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Σταύρος Καλαφάτης απάντησε στη Βουλευτή ότι το Σχέδιο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Πελοποννήσου, στο οποίο περιλαμβάνεται το μεγαλύτερο μέρος του Νομού Λακωνίας, προβλεπόταν ήδη να εγκριθεί εντός του Μαρτίου, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Στο Σχέδιο αυτό περιλαμβάνονται μέτρα, έργα και δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων ο αγωγός μεταφοράς νερού από Ευρώτα και πηγές Βασιλοπόταμου για την αντιμετώπιση της υφαλμύρωσης περιοχών Δ. Έλους και επέκτασης στις πεδιάδες Μολάων και Ασωπού, το φράγμα Κελεφίνας, η ύδρευση Ανατολικής Μάνης από τις πηγές της Αγίας Μαρίνας και το αρδευτικό δίκτυο Τρινάσου, τα οποία έχουν ήδη κριθεί συμβατά με το Σχέδιο Διαχείρισης.

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης απάντησε στη Βουλευτή ότι η μελέτη του φράγματος της Κελεφίνας, προϋπολογισμού 2,98 εκατομμυρίων ευρώ, είναι ενταγμένη στο Μέτρο 125Α1 του Προγράμματος «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» και βρίσκεται στο στάδιο έγκρισης των επιμέρους μελετών και εκπόνησης της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Η κατασκευή του συγκεκριμένου εγγειοβελτιωτικού έργου, με προεκτιμώμενη δαπάνη 32,5 εκατομμύρια ευρώ, θα εξασφαλίσει τη δυνατότητα της ασφαλούς και αποτελεσματικής υδροδότησης καλλιεργήσιμων εκτάσεων της τάξης των 37.000 στρεμμάτων, με αποτέλεσμα την κατά στρέμμα αύξηση των αποδόσεων, τη βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, την αύξηση του ζωικού κεφαλαίου και την εξασφάλιση ικανοποιητικού εισοδήματος για τους αγρότες της περιοχής.

Το έργο του αρδευτικού του Βασιλοπόταμου έχει ενταχθεί στο ίδιο Μέτρο 125Α1 με προϋπολογισμό 46,4 εκατομμύρια ευρώ, ενώ έχει ήδη, από 24 Νοεμβρίου 2009, διενεργηθεί και ο διαγωνισμός, η διαδικασία, όμως, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, δεδομένου ότι αναμένεται η έκδοση σχετικών αποφάσεων από το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Με το εν λόγω έργο θα παροχετεύεται μέρος των χειμερινών απορροών του Βασιλοπόταμου, αποκλειστικά για το χρονικό διάστημα Νοεμβρίου-Απριλίου κάθε έτους, προκειμένου να εμπλουτιστούν οι περιοχές Μολάων, Έλους και Ασωπού. Με τη μεταφορά μέρους των παροχών νερού, που κατά τη χειμερινή περίοδο καταλήγουν στη θάλασσα, θα αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της υφαλμύρωσης και θα αποφευχθεί η ερημοποίηση 50.000 περίπου στρεμμάτων γεωργικής γης στο κεντρικό τμήμα της Λακωνίας.

Η μελέτη και η κατασκευή του αρδευτικού δικτύου Τρινάσου έχουν επίσης ενταχθεί στο Μέτρο 125Α1, με συνολικό προϋπολογισμό 11,4 εκατομμύρια ευρώ, ενώ έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία του διαγωνισμού και αναμένεται σύντομα η έκδοση απόφασης για ανάθεση εκπόνησης της μελέτης.

Το έργο αυτό περιλαμβάνει την ανακαίνιση και τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου, το οποίο παρουσιάζει, λόγω παλαιότητας, σοβαρά προβλήματα και μεγάλες διαρροές αρδευτικού νερού.

Τα πλήρη κείμενα των απαντήσεων του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έχουν ως εξής:

1.- Απαντώντας στην παραπάνω Ερώτηση που κατέθεσε η Βουλευτής κα Φ. Πατριανάκου, σας πληροφορούμε τα εξής :

Αναφορικά με τα αναγκαία έργα για τη βιώσιμη και ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων της ΠΕ Λακωνίας και με θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Διοικητικός Τομέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών), διευκρινίζονται τα παρακάτω:

- «Μελέτη φράγματος Κελεφίνας Ν. Λακωνίας με τα συνοδά του έργα»

Αντικείμενο της μελέτης είναι ο σχεδιασμός έργων που συνθέτουν την κατασκευή ενός εγγειοβελτιωτικού έργου, το οποίο περιλαμβάνει φράγμα χωμάτινο με τα συνοδά του έργα, οδικό δίκτυο προσπέλασης και αγωγούς μεταφοράς. Η προς αξιοποίηση γεωργική έκταση ανήκει στην εδαφική περιοχή των Τοπικών Κοινοτήτων Βρεσθένων, Βουτιάνων, Σελασσίας, Θεολόγου και Βασαρά του Δήμου Σπάρτης.

Η μελλοντικά αρδεύσιμη γεωργική έκταση, που είναι της τάξεως των 37.000 στρεμμάτων με τα μελλοντικά δίκτυα, θα εξασφαλίσει τη δυνατότητα της ασφαλούς και αποτελεσματικής υδροδότησης όλων των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, με αποτέλεσμα την κατά στρέμμα αύξηση των αποδόσεων, τη βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, την αύξηση του ζωικού κεφαλαίου και την εξασφάλιση ενός ικανοποιητικού εισοδήματος για τους αγρότες της περιοχής. Ταυτόχρονα, το έργο αποσκοπεί στην ορθολογική διαχείριση των υδάτων για την εξοικονόμηση ύδατος και την αποφυγή απωλειών.

Προς τo παρόν, μικρό τμήμα της προς αξιοποίηση περιοχής εξυπηρετείται με τοπικά αρδευτικά δίκτυα που υδροδοτούνται από τις πηγές και την κοίτη του χειμάρρου Κελεφίνα.

Σημειώνεται ότι ο ανάδοχος εκπόνησης της μελέτης του εν λόγω φράγματος, μέχρι στιγμής, έχει εκπονήσει και υποβάλλει στην αρμόδια Υπηρεσία τις υποστηρικτικές μελέτες της υδραυλικής προμελέτης του φράγματος (δηλαδή Τοπογραφική, Υδρολογική, Γεωλογική, Γεωτεχνική και Γεωργική μελέτη), την Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, Ηλεκτρομηχανολογική- προμελέτη, την Προμελέτη Οδοποιίας, την Προμελέτη Αποχέτευσης-Αποστράγγισης παραλλαγής υφιστάμενης οδού Ε.Ο. Τρίπολης-Σπάρτης προς Βρέσθενα και την Προμελέτη Φράγματος και αγωγού μεταφοράς. Από τις ανωτέρω μελέτες, έχουν ήδη εγκριθεί η Γεωργικοτεχνική-Γεωργικοοικονομική μελέτη, η Γεωλογική μελέτη, η Γεωτεχνική μελέτη, η Τοπογραφική μελέτη, η Υδρολογική μελέτη καθώς και η Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και ήδη το ΥΠΑΑΤ βρίσκεται στη διαδικασία έγκρισης των υπολοίπων εκ των ανωτέρω μελετών, ενώ ταυτόχρονα εκπονείται η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Η αρχική συνολική προθεσμία παρατάθηκε μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2013, προκειμένου να καλυφθούν οι καθυστερήσεις λόγω της εκπόνησης αναγκαίων συμπληρωματικών γεωτεχνικών μελετών της εγκεκριμένης 1^ης Συμπληρωματικής Σύμβασης και των διαδικασιών έκδοσης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ).

Η προεκτιμώμενη δαπάνη κατασκευής των προβλεπόμενων από το σχεδιασμό της υπόψη μελέτης έργων (κατασκευή του φράγματος και των συναφών έργων), ανέρχεται στο ποσό των 32.500.000 €.

Σημειώνεται ότι στο Μέτρο 125Α1 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας (ΠΑΑ) 2007-2013 «Αλ. Μπαλτατζής», δεν είναι ενταγμένη η κατασκευή του εν λόγω έργου, αλλά μόνο η μελέτη, με προϋπολογισμό 2.984.000 €.

- «Αγωγός μεταφοράς νερού από Ευρώτα και πηγές Βασιλοπόταμου για την αντιμετώπιση υφαλμύρωσης περιοχών Δ. Έλους και επέκτασης στις πεδιάδες Μολάων και Ασωπού Ν. Λακωνίας»

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου με το αριθμ. 3210/233/25.01.2008 έγγραφο της, απέστειλε στην αρμόδια υπηρεσία τη μελέτη του υπόψη έργου, προκειμένου να ενταχθεί στο ΠΑΑ 2007 - 2013 του ΥΠΑΑΤ. Με την αριθμ. 7841/22.8.2008 Απόφαση του ΥΠΑΑΤ, το ως άνω έργο εντάχθηκε στο Μέτρο 125Α1 του ΠΑΑ 2007 -2013, με προϋπολογισμό 46.400.000 €.

Ο διαγωνισμός διενεργήθηκε στις 24 Νοεμβρίου του 2009, ωστόσο η διαδικασία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, δεδομένου ότι κατά της αριθμ. 104084/18.05.2006 ΚΥΑ έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου, έχουν ασκηθεί τρεις αιτήσεις ακύρωσης ενώπιον του ΣτΕ, εκ των οποίων η μία, κατόπιν αναβολών, συζητείται στις 17 Απριλίου 2013, ενώ για τις άλλες δύο, που έχουν ήδη συζητηθεί από τις 16 Δεκεμβρίου 2009, δεν έχουν ακόμη εκδοθεί αποφάσεις εκ μέρους του ΣτΕ..

Σημειώνεται ότι, με το υπόψη έργο θα παροχετεύεται μέρος των χειμερινών απορροών του Βασιλοποτάμου, αποκλειστικά, στο χρονικό διάστημα Νοεμβρίου-Απριλίου κάθε έτους και θα μεταφέρεται το νερό αυτό για τον εμπλουτισμό των περιοχών των Δήμων Έλους, Μολάων και Ασωπού.

Με τη μεταφορά μέρους των παροχών νερού (που καταλήγουν στη θάλασσα τη χειμερινή περίοδο) στις περιοχές που έχουν υποστεί έντονα τις συνέπειες της υφαλμύρωσης, δίνεται η δυνατότητα αναστροφής των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προκαλούνται από τη διείσδυση της θάλασσας και την επερχόμενη ερημοποίηση σε καλλιεργούμενες εκτάσεις του κεντρικού τμήματος της ΠΕ Λακωνίας, οι οποίες σήμερα υπολογίζονται σε περίπου 50.000 στρ. γεωργικής γης.

- «Μελέτη αρδευτικού δικτύου Τρινάσου Ν. Λακωνίας»

Στην ΠΕ Λακωνίας λειτουργεί το Αρδευτικό-Στραγγιστικό Έργο Τρινάσου, το οποίο εξυπηρετεί έκταση 20.500 στρεμμάτων και εκτείνεται στα Δ.Δ. Σκάλας - Λεήμονα - Στεφανιάς Δήμου Σκάλας με φορέα Διοίκησης, Λειτουργίας και Συντήρησης τον Τ.Ο.Ε.Β. Τρινάσου.

Το αρδευτικό δίκτυο, που αποτελείται από ανοιχτές επενδυμένες διώρυγες (πρωτεύουσες - δευτερεύουσες - τριτεύουσες) συνολικού μήκους 161.000 μέτρων και η κατασκευή του ξεκίνησε το 1951 και ολοκληρώθηκε το 1978, παρουσιάζει λόγω παλαιότητας σοβαρά προβλήματα και μεγάλες διαρροές αρδευτικού νερού και, κατά συνέπεια, κρίθηκε αναγκαία η ανακατασκευή και ο εκσυγχρονισμός του.

Για τους ανωτέρω λόγους, προτάθηκε η αντικατάσταση του ανοικτού δικτύου άρδευσης με κλειστούς αγωγούς υπό πίεση, για την εφαρμογή νέων μεθόδων άρδευσης, η οποία σήμερα σε όλη την έκταση του έργου γίνεται με κατάκλυση. Με το κλειστό δίκτυο θα μειωθούν οι δαπάνες συντηρήσεως του αρδευτικού και στραγγιστικού δικτύου στο ελάχιστο, θα μειωθούν οι απώλειες νερού και θα γίνει εξοικονόμηση και ορθή χρήση του αρδευτικού νερού. Η δαπάνη κατασκευής του έργου θα είναι μειωμένη λόγω της υπάρχουσας υποδομής (απαλλοτριωμένοι χώροι, αντλιοστάσια αρδεύσεως, πλήρες αγροτικό οδικό δίκτυο).

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, αντικείμενο της προς ανάθεση μελέτης είναι η σύνταξη της Προμελέτης και της Οριστικής Μελέτης για την ανακαίνιση και τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου, που θα επιτευχθεί με την αντικατάσταση των υπαρχόντων επενδυμένων διωρύγων από κλειστούς αγωγούς υπό πίεση, σε συνολική εκτιμώμενη έκταση 20.500 στρεμμάτων εντός των ορίων του Τ.Ο.Ε.Β. Τρινάσου της ΠΕ Λακωνίας, με την αξιοποίηση των νερών των πηγών του Βασιλοπόταμου, οι οποίες ενισχύονται από πέντε αρδευτικές γεωτρήσεις.

Η μελέτη θα περιλαμβάνει τη διερεύνηση των συνθηκών κατασκευής των αρδευτικών δικτύων, των αντλιοστασίων και των δεξαμενών με την εκτέλεση των απαιτούμενων ερευνητικών εργασιών και την εκπόνηση των αντίστοιχων υποστηρικτικών μελετών, όπως μελέτες τοπογραφικής, γεωτεχνικής, περιβαλλοντικής, γεωργοτεχνικής και οικονομικής σκοπιμότητας.

Με την αριθμ. 5200/17.6.2009 Απόφαση του ΥΠΑΑΤ, εντάχθηκε το έργο «Αρδευτικό δίκτυο Τρινάσου Νομού Λακωνίας στο Μέτρο 125Α1 του ΠΑΑ 2007-2013, με προϋπολογισμό 11.400.000 €. Στο εν λόγω έργο περιλαμβάνονται δύο υποέργα, η μελέτη του αρδευτικού δικτύου Τρινάσου ΠΕ Λακωνίας, με προϋπολογισμό 1.400.000 € και η κατασκευή του αρδευτικού δικτύου Τρινάσου ΠΕ Λακωνίας, με προϋπολογισμό 10.000.000 €. Η διαδικασία του διαγωνισμού έχει ολοκληρωθεί και σύντομα προβλέπεται η έκδοση της Απόφασης ανάθεσης εκπόνησης της μελέτης, με συνολική αμοιβή 499.722,60 € (χωρίς ΦΠΑ).

Η προθεσμία εκπόνησης της μελέτης (βάσει των συμβατικών τευχών), συνολικά, ορίζεται σε δεκαεπτά (17) μήνες, συμπεριλαμβανομένων των χρόνων εγκρίσεων από την υπογραφή της Σύμβασης.

Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός των πιστώσεων για τα ανωτέρω ενταγμένα έργα πραγματοποιείται με βάση τις ανάγκες του συνόλου των έργων του ΠΑΑ 2007-2013, αλλά και τη συνολική χρηματοδοτική δυνατότητα του Προγράμματος.

Κατά τα λοιπά, αρμόδια να απαντήσουν είναι τα συνερωτώμενα Υπουργεία.

2.- Σε απάντηση της Ερώτησης με αρ. πρωτ. 7411/19-2-2013 που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων από τη Βουλευτή κα Φεβρωνία Πατριανάκου, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ΥΠΕΚΑ επισυνάπτουμε για πληρέστερη ενημέρωση της Βουλής το υπ' αρ. πρωτ. 166414/25-2-2013 έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ)/ΥΠΕΚΑ, καθώς και το υπ' αριθμ. πρωτ. 155176/13-3-2013 έγγραφο της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων (ΕΓΥ)/ΥΠΕΚΑ.
 

Σε συνέχεια της παραπάνω σχετικής Ερώτησης της βουλευτού κας Φ. Πατριανάκου σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Η ΕΥΠΕ/ΥΠΕΚΑ είναι αρμόδια για την αξιολόγηση περιβαλλοντικών μελετών και την προώθηση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων, σε κεντρικό επίπεδο.

2. Μετά από έρευνα στο αρχείο της Υπηρεσίας μας βρέθηκε ότι έχουν εκδοθεί για τα αναφερόμενα στο θέμα:

α)Η υπ'αριθ. 197497/10-4-12 θετική γνωμοδότηση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος/ΥΠΕΚΑ για την Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΠΠΕ) του έργου «Μελέτη φράγματος Κελεφίνας Ν.Λακωνίας

β)Η υπ'αριθ. 104084/18-5-2006 ΚΥΑ Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου «Μελέτη αγωγού μεταφοράς νερού από Ευρώτα και πηγές Βασιλοπόταμου για την αντιμετώπιση υφαλμύρωσης περιοχών Δ.Έλους και επέκτασης στις πεδιάδες Μολάων και Ασωπού Ν.Λακωνίας».

Όσοναφορά στα υπόλοιπα θέματα που θίγονται στην σχετική Ερώτηση δεν άπτονται των αρμοδιοτήτων μας.

Σε απάντηση της με Αριθ. Πρωτ. 7411 Ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων στις 19/02/2013 από τη Βουλευτή κα Φεβρωνία Πατριανάκου και όσον αφορά θέματα αρμοδιότητας της Υπηρεσίας μας σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα :

Η προστασία και ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων όλης της χώρας αποτελεί θέμα υψίστης προτεραιότητας για την Υπηρεσία μας και το Υπουργείο Π.Ε.Κ.Α. και επιταγή της Εθνικής Νομοθεσίας, όπως αυτή έχει εναρμονισθεί,με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ για τα Νερά, με το Ν. 3199/2003 (ΦΕΚ Α' 280/09.12.2003) και το ΠΔ 51/2007 (ΦΕΚ Α' 54/08,03,2007).

Σε εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα Νερά,, η Ειδική Γραμματεία Υδάτων έχει προωθήσει την κατάρτιση Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών όλων των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας. Σήμερα βρίσκονται σε στάδιο έγκρισης τα Σχέδια για τα 10 (Θεσσαλία, Δυτική Στερεά Ελλάδα, Ήπειρος, Ανατολική Μακεδονία, Θράκη, Ανατολική Στερεά Ελλάδα, Αττική και τα τρία υδατικά διαμερίσματα της Πελοποννήσου) από τα 14 Υδατικά Διαμερίσματα, τα οποία τέθηκαν σε μακρά διαβούλευση από κάθε ενδιαφερόμενο Φορέα / χρήστη.

Ειδικότερα, το Σχέδιο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Πελοποννήσου, στο οποίο περιλαμβάνεται το μεγαλύτερο μέρος του Νομού Λακωνίας και το οποίο εκπονήθηκε σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Οδηγίας 20.00/60/ΕΚ κατ' εφαρμογή του Ν, 3199/2003 και του ΠΔ 51/2007, βρίσκεται ήδη στο τελικό στάδιο έγκρισής του αφού ενσωματώθηκαν όλα τα σχόλια και οι παρατηρήσεις που προήλθαν από τη μακρά διαβούλευση στην οποία ετέθη το Προσχέδιο Διαχείρισης καθώς και από τη διαβούλευση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων .(ΣΜΠΕ) του Σχεδίου. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης της ΣΜΠΕ προβλέπεται σύμφωνα με το Ν 3199/2003 η έγκριση του Σχεδίου Διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος Ανατολικής Πελοποννήσου·από την Εθνική Επιτροτιή Υδάτων εντός του τρέχοντος μηνός.

Εν συντομία, το Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Πελοποννήσου, το οποίο εκπονήθηκε σε επίπεδο Λεκάνης Απορροής Ποταμού (ΛΑΠ), περιλαμβάνει:

1.Τα γενικά χαρακτηριστικά του υδατικού διαμερίσματος.

2.Τον προσδιορισμό και την οριοθέτηση των επιφανειακών και υπόγειων υδατικών συστημάτων.

3.Την περιγραφή των ανθρωπογενών πιέσεων που επηρεάζουν την κατάσταση των συστημάτων και των επιπτώσεων τους.

4. Τις προστατευόμενες περιοχές του υδατικού διαμερίσματος, δηλαδή εκείνες τις περιοχές, οι οποίες χαρακτηρίζονται προστατευόμενες λόγω ιδιαίτερων περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών, λόγω της χρήσης τους για απόληψη προς ανθρώπινη κατανάλωση, λόγω της ευαισθησίας τους σε ορισμένες ανθρωπογενείς πιέσεις όπως οι απορρίψεις νιτρικών (οξειδίων του αζώτου) και λόγω της συσχέτισης τους με την υδρόβια ζωή με οικονομική σημασία.

5. Τα βασικά χαρακτηριστικά του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα.

6. Την κατάσταση των υδατικών συστημάτων, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στα διαθέσιμα στοιχεία και τις εκτιμήσεις.

7. Την οικονομική ανάλυση των χρήσεων του νερού εντός του υδατικού διαμερίσματος.

8. Παρουσίαση των περιβαλλοντικών στόχων για κάθε υδατικό σύστημα, όπως αυτοί καθορίζονται σε σχέση με την κατάσταση των συστημάτων και τα απαιτούμενα μέτρα που έχουν προσδιοριστεί ότι θα απαιτηθούν για την επίτευξη των στόχων, καθώς και οι αποδεκτές εξαιρέσεις από την επίτευξη των στόχων αυτών.

9. Σχέδιο αντιμετώπισης λειψυδρίας -ξηρασίας.

10. Στοιχεία του προγράμματος μέτρων που θα απαιτηθούν προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Οδηγίας, δηλαδή να επιτευχθεί (ή να διατηρηθεί) η καλή κατάσταση ή το καλό οικολογικό δυναμικό των υδατικών συστημάτων του υδατικού διαμερίσματος.

Προκειμένου να επιτευχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι του Σχεδίου θα πρέπει να υλοποιηθεί το προτεινόμενο από το Σχέδιο Διαχείρισης Πρόγραμμα Μέτρων, το οποίο περιέχει βασικά και συμπληρωματικά μέτρα, Σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 11 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ σαν βασικά μέτρα ορίζονται οι ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούνται για την προστασία των υδατικών οικοσυστημάτων. Τα βασικά μέτρα στην πλειοψηφία τους αποτελούν προληπτικές ενέργειες, ώστε να εξασφαλισθεί ο έλεγχος της ρύπανσης στην πηγή μέσω του καθορισμού οριακών τιμών εκπομπών και περιβαλλοντικών ποιοτικών προτύπων. Το Πρόγραμμα Μέτρων του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Πελοποννήσου, περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες Βασικών Μέτρων:

-Μέτρα για την εφαρμογή της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας για την προστασία των υδάτων σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ και συγκεκριμένα το Αρθρο 10 (Άρθρο 9 ΓΪΔ.51/2007) και το μέρος Α Παραρτήματος VI (Τμήμα Α Παραρτήματος VIΙΙ του ΠΔ.51/2007) ·

-Μέτρα για την εφαρμογή της ανάκτησης κόστους. Προτείνονται μέτρα που κρίνονται κατάλληλα για τους σκοπούς του Άρθρου 9 της Οδηγίας και του άρθρου 8 του Π.Δ 51/2007

-Μέτρα για την προώθηση αποδοτικής και αειφόρου χρήσης του νερού, ώστε να αποφευχθεί η απόκλιση από τους περιβαλλοντικούς στόχους του Άρθρου 4 της οδηγίας

-Μέτρα για την ικανοποίηση του Άρθρου 7 της Οδηγίας και του Άρθρου 7 του Π.Δ 51/2007 συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τη διασφάλιση της ποιότητας του νερού, ώστε να μειωθούν οι απαιτήσεις καθαρισμού του, προς παραγωγή πόσιμου νερού και προτάσεις για τον καθορισμό ζωνών ασφαλείας για τα υδατικά αυτά συστήματα

-Μέτρα ελέγχου της απόληψης επιφανειακού και υπόγειου νερού και της αποθήκευσης επιφανειακού νερού

-Μέτρα για τον έλεγχο τεχνητού εμπλουτισμού των υπόγειων υδροφορέων συμπεριλαμβανομένης και της σχετικής αδειοδότησης.

-Μέτρα για τις σημειακές πηγές απορρίψεων που ενδέχεται να προκαλέσουν ρύπανση

-Μέτρα για διάχυτες πηγές απορρίψεων ικανές να προκαλέσουν ρύπανση

-Μέτρα για την αντιμετώπιση αρνητικών επιπτώσεων στην κατάσταση του ύδατος

-Μέτρα για πρόληψη σημαντικής διαρροής ρύπων από τεχνικές εγκαταστάσειςκαιγια πρόληψη ή και μείωση των επιπτώσεων των επεισοδίων ρύπανσης από ατύχημα ή ακραία φυσικά φαινόμενα

Πέραν των βασικών μέτρων εφαρμόζονται συμπληρωματικά με στόχο την επίτευξη της καλής κατάστασης των σωμάτων. Τα μέτρα αυτά επικεντρώνονται σε επιφανειακά υδάτινα σώματα και σε υπόγεια υδατικά συστήματα για τα οποία η εφαρμογή των βασικών μέτρων εκτιμάται ότι δεν επαρκεί για την επίτευξη των στόχων της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Περιλαμβάνουν δε είτε εξειδικευμένες δράσεις για συγκεκριμένες πιέσεις είτε δράσεις γενικού χαρακτήρα που δύνανται να εφαρμόζονται στο σύνολο του Υδατικού Διαμερίσματος η/και σε ομάδες υδατικών συστημάτων που εμφανίζουν παρόμοια προβλήματα. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται στις ακόλουθες κατηγορίες:

-Νομοθετικά Μέτρα (όπως περιορισμός αντλήσεων, έλεγχος ρύπανσης, περιορισμός κατανάλωσης, κλπ. Μπορούν να προταθούν, εκτός των ήδη ισχυόντων και πρόσθετα νομικά μέτρα για τη διαχείριση των υδατικών πόρων, θεσμικές αλλαγές που είναι αναγκαίες καθώς και νομικά μέτρα για την επίτευξη της καλής οικολογικής κατάστασης των υδάτων,)

-Οικονομικά ή Φορολογικά Μέτρα (π.χ. Αναμόρφωση λογιστικών συστημάτων παρόχων νερού)

-Περιβαλλοντικές συμφωνίες μετά από διαπραγμάτευση

-Έλεγχοι εκπομπής ρύπων (π.χ. κατάρτιση κανόνων προστασίας καταβόθρων, μέτρα ειδικής προστασίας σε περιοχές ΥΥΣ όπου υπάρχουν θερμομεταλλικά και ιαματικά νερά, πρόγραμμα διερευνητικής παρακολούθησης ποιοτικής κατάστασης στα υπόγεια υδατικά συστήματα και στα επιφανειακά σώματα στις περιοχές υφιστάμενων ΧΥΤΑ)

- Ανασύσταση και αποκατάσταση περιοχών υγροβιότοπων

-Έλεγχος απολήψεων (π.χ. τοποθέτηση λειτουργικής βάνας στις αρτεσιανές γεωτρήσεις, Έλεγχος ποιοτικής κατάστασης αδειοδοτούμενων υδροληπτικών έργων σε συστήματα με υψηλές τιμές φυσικού υποβάθρου (χλωριόντα, θειικά))

-Μέτρα διαχείρισης της ζήτησης

-Έργα δομικών κατασκευών

-Έργα αποκατάστασης υφιστάμενων υποδομών

-Τεχνητός εμπλουτισμός υδροφορέων

-Εκπαιδευτικά μέτρα

-Έργα έρευνας, ανάπτυξης και επίδειξης (βέλτιστων πρακτικών)

-Λοιπά σχετικά μέτρα

Επιπλέον των έργων τα οποία έχουν αποτελέσει μέτρα στο Σχέδιο παρατίθενται τα προγραμματιζόμενα έργα και οι δραστηριότητες, τα οποία αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως το 2015 και ενδέχεται να επηρεάσουν την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων των υδατικών συστημάτων. Τα εν λόγω έργα όπως ο αγωγός μεταφοράς νερού από Ευρώτα και πηγές Βασιλοπόταμου για την αντιμετώπιση της υφαλμύρωσης περιοχών Δ. Έλους και επέκτασης στις πεδιάδες Μολάων και Ασωπού Λακωνίας, το φράγμα Κελεφίνας, η ύδρευση Ανατολικής Μάνης από πηγές Αγίας Μαρίνας και το αρδευτικό δίκτυο Τρινάσου κρίθηκε ότι δεν θα επηρεάσουν την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων του αντίστοιχου υδατικού συστήματος του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Πελοποννήσου, δηλαδή είναι συμβατά με το Σχέδιο Διαχείρισης.

Αναλυτικά τα υπό έγκριση Σχέδια Διαχείρισης με τα κείμενα τεκμηρίωσης και τις Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είναι αναρτημένα στο ειδικό δικτυακό τόπο της διαβούλευσης των Σχεδίων Διαχείρισης: http://wfd.opengov.gr/.

Τέλος, σημειώνουμε ότι η υλοποίηση έργων αξιοποίησης υδατικών πόρων και η χρηματοδότησή τους δεν ανήκει στις αρμοδιότητες της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων.