Κριτήριο επιλεξιμότητας δικαιούχων του προγράμματος δωρεάν διανομής τροφίμων

Με την ΚΥΑ 279/23460/22-02-2013 καθορίστηκε το κριτήριο επιλεξιμότητας των τελικών δικαιούχων του συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος δωρεάν διανομής τροφίμων σε άπορους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με το κριτήριο αυτό, για να κριθεί κάποιος δικαιούχος του προγράμματος πρέπει να έχει: α) ατομικό εισόδημα μέχρι 7.200 ευρώ ή β) οικογενειακό εισόδημα μέχρι 10.700 ευρώ για οικογένεια με 2 μέλη, μέχρι 11.520 ευρώ για οικογένεια με 3 μέλη, μέχρι 14.400 ευρώ για οικογένεια με 4 μέλη και μέχρι 17.280 ευρώ για οικογένεια με 5 μέλη. Για κάθε προστατευόμενο μέλος πέραν των 3, το εισόδημα προσαυξάνεται κατά 2.880 ευρώ (άρθρο 4 ΚΥΑ).

Σε περίπτωση ατόμου με αναπηρία 67% και άνω, το ατομικό εισοδηματικό κριτήριο προσαυξάνεται κατά 3.600 ευρώ, ενώ σε περίπτωση οικογένειας, με ένα ή και περισσότερα μέλη που παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω, το εισοδηματικό κριτήριο προσαυξάνεται άπαξ κατά το ίδιο ποσό. Ως εισόδημα, νοείται το φορολογούμενο πραγματικό ή τεκμαρτό και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο. Από τον υπολογισμό του ως άνω εισοδήματος εξαιρείται η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης.

Η προγενέστερη αντίστοιχη ΚΥΑ 22830/05-04-2011, προέβλεπε, ως κριτήριο επιλεξιμότητας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, ατομικό ή και οικογενειακό εισόδημα μέχρι και 12.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 30% για τη σύζυγο και για το πρώτο και δεύτερο ανήλικο ή προστατευόμενο παιδί και κατά 40% για καθένα από τα επόμενα ανήλικα ή προστατευόμενα παιδιά. Το εισόδημα αυτό αυξανόταν κατά 50% στις περιπτώσεις πασχόντων από βαριά ανίατα ή δυσίατα νοσήματα και κατά 40% σε περίπτωση μη ύπαρξης ιδιόκτητης κατοικίας.

Η συρρίκνωση του εισοδηματικού κριτηρίου έχει οδηγήσει στην αναμενόμενη άλλωστε δραστική μείωση του αριθμού των δικαιούχων του προγράμματος και τη συνακόλουθη κλιμακούμενη αύξηση των διαμαρτυριών από δικαιούχους και από φορείς εκπροσώπησης που μεσολαβούν για τη δωρεάν διανομή των προϊόντων. Στη Λακωνία, συγκεκριμένα, σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Πολυτέκνων Λακεδαίμονος & Επιδαύρου Λιμηράς διαμαρτύρεται έντονα, αναφέροντας ότι όπως πληροφορήθηκε από τη Διεύθυνση Γεωργίας, οι πολύτεκνες οικογένειες που θα πάρουν τρόφιμα θα είναι 70, από 400 που ήταν την προηγούμενη περίοδο.

Στη μείωση του αριθμού των δικαιούχων είναι προφανές ότι συντελεί σημαντικά και η ως άνω διάταξη της ΚΥΑ σύμφωνα με την οποία, ως εισόδημα, προκειμένου να κριθεί κάποιος δικαιούχος του προγράμματος, νοείται όχι μόνο το φορολογούμενο πραγματικό, αλλά και το τεκμαρτό, καθώς και το απαλλασσόμενο εισόδημα.

Επομένως, ένας άνεργος που διαμένει σε διαμέρισμα 80 τ.μ. (τεκμαρτό εισόδημα: 3.200 ευρώ), δεν διαθέτει αυτοκίνητο και λαμβάνει μόνο το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ (απαλλασσόμενο εισόδημα: 360 ευρώ Χ 12μήνες = 4.320 ευρώ) έχει συνολικό (τεκμαρτό και απαλλασσόμενο) εισόδημα 7.520 ευρώ και αποκλείεται του προγράμματος δωρεάν διανομής τροφίμων (όριο ατομικού εισοδήματος : 7.200 ευρώ).  Αντίστοιχα, ένας άνεργος με σύζυγο και ένα ανήλικο τέκνο, που διαμένει σε διαμέρισμα 80 τ.μ. (τεκμαρτό εισόδημα: 3.200 ευρώ), έχει αυτοκίνητο κάτω των 1200 κ.ε. (τεκμαρτό εισόδημα: 4.000 ευρώ) και λαμβάνει επίδομα ανεργίας (απαλλασσόμενο εισόδημα : 360 ευρώ Χ 10% Χ 12μήνες = 4.752 ευρώ), έχει συνολικό (τεκμαρτό και απαλλασσόμενο) οικογενειακό εισόδημα 11.952 ευρώ και αποκλείεται του προγράμματος (όριο εισοδήματος για οικογένεια με 3 μέλη : 11.520 ευρώ).

Η θέσπιση, συνεπώς, της ρύθμισης αυτής ότι δηλ. ως εισόδημα νοείται και το τεκμαρτό και το απαλλασσόμενο, μειώνει σημαντικά –αν όχι αναιρεί- την έστω και περιορισμένη αποτελεσματικότητα των χαμηλών εισοδηματικών κριτηρίων που έχουν τεθεί, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι μία κατοικία 80 τ.μ. και ένα αυτοκίνητο κάτω των 1.200 κ.ε., συνεπάγονται τεκμαρτό εισόδημα 7.200 ευρώ, ποσό το οποίο ισούται με το ανώτατο όριο ατομικού εισοδήματος που απαιτείται για να υπαχθεί κάποιος στο πρόγραμμα διανομής τροφίμων. Επιπλέον, η ρύθμιση αυτή είναι αντίθετη ακόμα και με το σκοπό του συγκεκριμένου προγράμματος, ο οποίος συνίσταται στη συνδρομή σίτισης σε ανθρώπους που πραγματικά τη χρειάζονται.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1.- Προτίθενται να προβούν σε άμεση αύξηση των εισοδηματικών ορίων επιλεξιμότητας των δικαιούχων του προγράμματος δωρεάν διανομής τροφίμων;

2.- Προτίθενται να προβούν στις απαιτούμενες διορθωτικές παρεμβάσεις, ώστε να λαμβάνεται υπ’ όψιν για τον υπολογισμό του εισοδήματος των δικαιούχων μόνο το φορολογητέο πραγματικό εισόδημά τους;

3.- Πόσες αιτήσεις για δωρεάν διανομή τροφίμων υποβλήθηκαν, κατά την τελευταία πενταετία, ανά κατηγορία δικαιούχων και ανά Περιφέρεια, Περιφερειακή Ενότητα και στο σύνολο της χώρας;

4.- Αντίστοιχα, πόσοι κρίθηκαν δικαιούχοι του προγράμματος, κατά την τελευταία πενταετία, ανά κατηγορία δικαιούχων και ανά Περιφέρεια, Περιφερειακή Ενότητα και στο σύνολο της χώρας; Ποιες είναι οι ποσότητες τροφίμων που διανεμήθηκαν, κατά τις ίδιες ως άνω διακρίσεις;

5.- Πόσοι κρίθηκαν δικαιούχοι του προγράμματος, ανά κατηγορία δικαιούχων και ανά Περιφέρεια, Περιφερειακή Ενότητα και στο σύνολο της χώρας, ειδικά για τη χρονική περίοδο αμέσως μετά την έναρξη ισχύος της ΚΥΑ 279/23460/22-02-2013;

6.- Για ποιους συγκεκριμένους λόγους φέρεται να απορρίπτονται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων αιτήσεις δικαιούχων του προγράμματος, που πληρούν τα ισχύοντα εισοδηματικά κριτήρια;

            Αθήνα, 12 Φεβρουαρίου 2014

            Η ερωτώσα Βουλευτής

            Φεβρωνία Πατριανάκου

Η απαντηση του Υπουργείου Εσωτερικών.

Η απαντηση του Υπουργείου Αγροτικής Αναπτυξης και Τροφίμων.