Υποβολή και διαδικτυακή ανάρτηση δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης από υπόχρεα αιρετά πρόσωπα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Σύμφωνα με το Ν. 3213/2003, δήλωση της περιουσιακής τους κατάστασης, καθώς και της περιουσιακής κατάστασης των συζύγων και των ανήλικων τέκνων τους, υποβάλλουν –μεταξύ άλλων- οι δήμαρχοι, οι αντιδήμαρχοι και τα μέλη των δημαρχιακών επιτροπών. Μετά την τροποποίηση της διάταξης με το Ν. 4065/2012, υπόχρεοι για την υποβολή της δήλωσης αυτής είναι και οι περιφερειάρχες, οι αντιπεριφερειάρχες, και οι πρόεδροι των περιφερειακών συμβουλίων. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται από τους υπόχρεους μέσα σε 90 ημέρες από την ανάληψη των καθηκόντων τους, κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της θητείας τους, καθώς και για 3 χρόνια μετά τη λήξη της.

Επιπρόσθετα, οι δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι, καθώς και τα μέλη των οικονομικών επιτροπών και των επιτροπών ποιότητας ζωής υποχρεούνται να αναρτούν τις ετήσιες δηλώσεις για την περιουσιακή τους κατάσταση στην ιστοσελίδα του δήμου (άρθρο 61 παρ. 4  Ν. 3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης»).       

Όμως, μια δειγματοληπτική έρευνα στις ιστοσελίδες των δήμων της χώρας, αρκεί για να διαπιστωθεί ότι συχνά η υποχρέωση ανάρτησης των ετήσιων δηλώσεων από τα υπόχρεα πρόσωπα είτε δεν τηρείται είτε τηρείται πλημμελώς. Συγκεκριμένα, υπάρχουν περιπτώσεις υπόχρεων που δεν φαίνεται να έχουν αναρτήσει καμία από τις ετήσιες δηλώσεις τους από την ανάληψη των καθηκόντων τους και μετά, άλλοι έχουν αναρτήσει μόνο μία ετήσια δήλωση, που συνήθως είναι η δήλωση του οικονομικού έτους ανάληψης των καθηκόντων τους, ενώ υπάρχουν ιστοσελίδες δήμων, στις οποίες δεν υπάρχει καν η σχετική υποκατηγορία (δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης ή δηλώσεις Ν. 3213/2003) και συνεπώς δεν υπάρχει ούτε μία ανάρτηση ούτε ενός εκ των υπόχρεων των δήμων αυτών.

Η εικόνα αυτή, άλλωστε, είχε αποτυπωθεί και στα στοιχεία που είχε διαβιβάσει, το Νοέμβριο του 2011, ο (τότε) Υπουργός Εσωτερικών απαντώντας, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, σε σχετική ερώτηση που είχε κατατεθεί στη Βουλή. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, υπήρχαν υπόχρεοι που δεν είχαν αναρτήσει τις δηλώσεις τους στην ιστοσελίδα του δήμου, παρότι η διάταξη που καθιέρωνε την υποχρέωσή τους αυτή ίσχυε ήδη από 01-01-2011, άλλοι υπόχρεοι είχαν συμμορφωθεί, ενώ άλλοι ισχυρίζονταν ότι πρόκειται για προσωπικά δεδομένα και αρνούνταν να τα αναρτήσουν. Επίσης, υπήρχαν δήμοι που δεν είχαν ολοκληρώσει τη διαδικασία ανάρτησης, ενώ κάποιοι ουδέποτε απάντησαν.

Πρόσφατα διαβιβάστηκε στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής έκθεση της Αρχής για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης. Στον κατάλογο των 413 υποθέσεων ψευδούς δήλωσης, όπως αυτός δημοσιοποιήθηκε, περιλαμβάνονται 75 περιπτώσεις στην κατηγορία «Δήμαρχοι, Δημοτικά Λοιπά» και 6 περιπτώσεις στην κατηγορία «Περιφερειάρχες, περιφερειακά λοιπά».

Η διαφάνεια που πρέπει να διέπει τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και το δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση, αποτελούν ούτως ή άλλως αγαθά που ανάγονται στην έννοια του δημόσιου συμφέροντος. Μετά, όμως, τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της έκθεσης της ως άνω Αρχής και εν όψη των επερχόμενων εκλογών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, το δημόσιο αυτό συμφέρον αποκτά ακόμα πιο επικαιροποιημένο χαρακτήρα και η ταχύτερη δυνατή αναζήτηση των σχετικών στοιχείων καθίσταται επιτακτική.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1.- Από την έναρξη ισχύος του Ν. 3852/2010, ποια είναι, ανά δήμο, τα αποτελέσματα τήρησης της υποχρέωσης των δημάρχων, αντιδημάρχων και των μελών της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής να αναρτούν στην ιστοσελίδα του Δήμου τις ετήσιες δηλώσεις περιουσιακής τους κατάστασης; Ποια είναι η προθεσμία ανάρτησης, δεδομένου ότι δεν προκύπτει από τη σχετική διάταξη;

2.- Ποιες επιπτώσεις προβλέπονται σε περίπτωση μη ανάρτησης; Έχουν εφαρμοστεί και σε ποιες περιπτώσεις; Σε περίπτωση που δεν προβλέπονται κυρώσεις και άλλου είδους επιπτώσεις, προτίθενται να προβούν στη θέσπισή τους;

3.- Ειδικότερα, ποια μέτρα ελήφθησαν για τους υπόχρεους που δήλωσαν ότι αρνούνται την ανάρτηση καθώς και για αυτούς που δεν προέβησαν σε αυτήν, με βάση τα στοιχεία που είχαν προσκομιστεί το 2011, με αφορμή την προαναφερόμενη ερώτηση (από 21-07-2011) που είχε κατατεθεί στη Βουλή;

4.- Προβλέπεται αντίστοιχη υποχρέωση ανάρτησης στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης των περιφερειαρχών, αντιπεριφερειαρχών και προέδρων περιφερειακών συμβουλίων και εάν ναι, ποια τα αποτελέσματα τήρησης της υποχρέωσης αυτής ανά Περιφέρεια; Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, προτίθενται να προβούν σε νομοθετική ρύθμιση, αντίστοιχη με αυτή του άρθρου 61 παρ. 4 του Ν. 3852/2010;

5.- Ποια είναι τα αποτελέσματα τήρησης της υποχρέωσης υποβολής δήλωσης περιουσιακής κατάστασης των δημάρχων, αντιδημάρχων και μελών δημαρχιακών επιτροπών, καθώς και των περιφερειαρχών, αντιπεριφερειαρχών και προέδρων περιφερειακών συμβουλίων, από την έναρξη ισχύος του Ν. 3213/2003 και του Ν. 4065/2012 (άρθρο 9 παρ. 1), αντίστοιχα; Πόσες παραβάσεις έχουν διαπιστωθεί διακεκριμένα για μη υποβολή δήλωσης και για υποβολή ανακριβούς δήλωσης και ποια η εξέλιξη των υποθέσεων;

6.- Έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα οι διατάξεις του άρθρου 6 του Ν. 3213/2003, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει; Συγκεκριμένα, έχουν επιβληθεί ποινές, είτε φυλάκισης είτε χρηματικές, από τις προβλεπόμενες στο συγκεκριμένο άρθρο, σε υπόχρεους που παρέλειψαν να υποβάλουν δήλωση ή υπέβαλαν δήλωση ανακριβή ή ελλιπή;

7.- Έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη ανάρτηση στον διαδικτυακό τόπο της Βουλής των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης δημάρχων, αντιδημάρχων, μελών δημαρχιακών επιτροπών, περιφερειαρχών, αντιπεριφερειαρχών και προέδρων περιφερειακών συμβουλίων; Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, για ποιους λόγους δεν έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 2 παρ. 3 του Ν. 3213/2003 διαδικασία (όπως έχει τροποποιηθεί με το Ν. 4065/2012);

8.- Δεδομένων των επερχόμενων αυτοδιοικητικών εκλογών, προτίθενται να δημοσιοποιήσουν τα στοιχεία των αιρετών προσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Αρχής για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες;

9.- Σε περίπτωση επίκλησης οποιουδήποτε λόγου για τη μη δημοσιοποίηση των στοιχείων αυτών, παρά το υπέρτερο δημόσιο συμφέρον, προτίθενται τουλάχιστον να διευκρινίσουν: α) αν τα αιρετά αυτά πρόσωπα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι σε ενεργή δράση ή αν οι επίμαχες δηλώσεις ήταν οι τελευταίες εκ των 3 δηλώσεων που υποχρεούνται να υποβάλλουν μετά τη λήξη της θητείας τους; β) ποια είναι η ιδιότητά τους εκ των προβλεπόμενων στις περιπτώσεις ζ και η του άρθρου 1 του Ν. 3213/2013, όπως ισχύει (π.χ. δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, μέλη δημαρχιακών επιτροπών, πρόεδροι δ.σ. δημοτικών ν.π.δ.δ. κλπ);

Αθήνα, 14 Μαρτίου 2014

H ερωτώσα Βουλευτής

Φεβρωνία Πατριανάκου

Η απαντηση του Υπουργείου Δικαιοσυνης Διαφανειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η απαντηση του Υπουργείου Εσωτερικών.

Η απαντηση του Υπουργείου Οικονομικών.