Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης του προβλήματος και των συνεπειών του καταρροϊκού πυρετού

Η εξάπλωση της νόσου του καταρροϊκού πυρετού κινδυνεύει να λάβει πλέον επιδημική μορφή, απειλώντας την αιγοπροβατοτροφία της Πελοποννήσου, προκαλώντας μείωση του ζωικού κεφαλαίου και της παραγωγής και πλήττοντας το εισόδημα των εκτροφέων.

Χαρακτηριστικό της ταχύτητας εξάπλωσης του καταρροϊκού πυρετού στην Πελοπόννησο είναι ότι μέσα σε χρονικό διάστημα 20 μόλις ημερών και συγκεκριμένα από τις 29-05-2014, οπότε και επιβεβαιώθηκε η πρώτη εστία στη Λακωνία, μέχρι και τις 18-06-2014, είχαν καταγραφεί επισήμως 45 εστίες στη Λακωνία, 15 στην Αρκαδία, 8 στη Μεσσηνία, καθώς και μεγάλος αριθμός ύποπτων εκμεταλλεύσεων στις ίδιες περιοχές, αλλά και μία ύποπτη καλλιέργεια στην Αργολίδα και μία στην Κορινθία (αρ. πρωτ. 4903/18-06-2014 έγγραφο Δ/νσης Κτηνιατρικής Περιφέρειας Πελοποννήσου).

Η ασθένεια, η οποία πλήττει τα αιγοπρόβατα, χωρίς να εντοπίζεται στον άνθρωπο και χωρίς να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία του, μεταδίδεται μέσω εντόμων -και συγκεκριμένα του γένους Culicoides- γεγονός που καθιστά άμεσο και ορατό τον κίνδυνο περαιτέρω εξάπλωσης της ασθένειας και σε άλλες περιοχές της χώρας.

Η συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος, με τις διαστάσεις που έχει λάβει, απαιτεί σειρά μέτρων, που θα έπρεπε ήδη να έχουν εφαρμοστεί.

Από το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, για την πρόληψη του καταρροϊκού σε ενζωοτικές περιοχές, συνιστάται η λήψη υγειονομικών μέτρων, όταν αποδεικνύεται ότι η απομόνωση μολυσμένων ποιμνίων δεν φέρνει αποτέλεσμα, καθώς και οι εμβολιασμοί. Σύμφωνα με την Οδηγία 2012/5/ΕΕ προβλέπεται η χρήση «αδρανοποιημένων εμβολίων» κατά του καταρροϊκού πυρετού. Όπως αναφέρεται στο κείμενο του σκεπτικού της Οδηγίας, «ο εμβολιασμός με αδρανοποιημένα εμβόλια είναι το προτιμώμενο μέσο για τον έλεγχο του καταρροϊκού πυρετού του προβάτου και για την πρόληψη της κλινικής νόσου στην Ένωση».

Μεταξύ των άλλων μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης του καταρροϊκού πυρετού, όπως αυτά έχουν καταγραφεί από το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, περιλαμβάνονται –πέραν του ορισμού των ζωνών προστασίας και επιτήρησης- οι περιορισμοί στις μετακινήσεις των ζώων, καθώς και μέτρα καταπολέμησης φορέων κουνουπιών.

Επιβεβλημένη, βεβαίως, είναι και η εφαρμογή ψεκασμών, αλλά και η χρήση των προβλεπόμενων εντομοκτόνων και εντομοαπωθητικών φαρμάκων, λαμβανομένου υπόψη του τρόπου μετάδοσης της νόσου. Σημειωτέον ότι, σύμφωνα με καταγγελίες, σε εκμεταλλεύσεις της Λακωνίας, στις οποίες ήδη έχουν καταγραφεί κρούσματα, δεν έχουν γίνει ακόμα ψεκασμοί.

Για το ζήτημα των προληπτικών μέτρων, πρέπει να επισημανθεί ότι ήδη από τον Δεκέμβριο του 2013, είχε εκδοθεί η με αρ. πρωτ. 4803/153138/10-12-2013 απόφαση του Αν. Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, για την εφαρμογή του προγράμματος επιτήρησης του καταρροϊκού πυρετού στη χώρα από 1^ης Ιανουαρίου 2014. Σημειωτέον ότι το πρόγραμμα αυτό, φορείς υλοποίησης του οποίου είναι οι προβλεπόμενες Υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ και οι Περιφέρειες, προέβλεπε, μεταξύ άλλων, ειδικές υποχρεώσεις και αρμοδιότητες για τα τμήματα Κτηνιατρικής συγκεκριμένων Περιφερειακών Ενοτήτων, μεταξύ των οποίων και της Λακωνίας. Όπως, όμως, καταγγέλλουν οι κτηνοτρόφοι, τα προληπτικά μέτρα του προγράμματος αυτού δεν εφαρμόστηκαν.

Έντονες είναι, επίσης, οι διαμαρτυρίες των εκτροφέων για την έλλειψη ενημέρωσής τους, ακόμα και τώρα, μετά τις διαστάσεις που έχει λάβει το πρόβλημα. Πρέπει να επισημανθεί ότι μεταξύ των μέτρων που προβλέπει το ως άνω πρόγραμμα, περιλαμβάνεται και η αναλυτική ενημέρωση των κτηνοτρόφων, ακόμα και στην περίπτωση που τεθεί απλώς υποψία καταρροϊκού πυρετού σε εκτροφή. Συγκεκριμένα προβλέπεται ενημέρωση των κτηνοτρόφων για τη συμπτωματολογία, την παθογένεια και την επιδημιολογία της νόσου, καθώς και επεξήγηση των νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέτρων. Και πάλι όμως οι κτηνοτρόφοι δηλώνουν άγνοια για τα ζητήματα αυτά, λόγω έλλειψης ενημέρωσης.

Αποτέλεσμα της αμηχανίας και της ολιγωρίας της διοίκησης είναι όλο το κόστος αντιμετώπισης της νόσου και των συνεπειών της να έχει μετακυληθεί στον κτηνοτρόφο.

Λαμβανομένης υπόψη της σημασίας του κτηνοτροφικού κεφαλαίου για τη Λακωνία, αλλά και την Περιφέρεια Πελοποννήσου γενικότερα, η αυτονόητη ανάγκη για αμεσότατες παρεμβάσεις καθίσταται ζωτικότερη, προκειμένου να αποφευχθούν οι περαιτέρω εξαιρετικά ζημιογόνες επιπτώσεις της νόσου, να αποκατασταθούν αυτές που έχουν ήδη επέλθει και να περιοριστεί η επέκτασή της στην υπόλοιπη επικράτεια.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1.- Ποια συγκεκριμένα μέτρα έχουν ήδη λάβει και ποια –επείγοντος χαρακτήρα- μέτρα προτίθενται να λάβουν για την πρόληψη και αντιμετώπιση της εξάπλωσης του καταρροϊκού πυρετού στη Λακωνία, στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, καθώς και σε άλλες περιοχές της χώρας; Ποια η θέση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων για το θέμα των εμβολιασμών των αιγοπροβάτων και την Οδηγία 2012/5/ΕΕ; Προτίθενται να καλύψουν το κόστος εμβολιασμού των κοπαδιών που δεν έχουν πληγεί αλλά βρίσκονται εντός της επικίνδυνης ζώνης;

2.- Με ποιους συγκεκριμένους τρόπους προτίθενται να ενισχύσουν τους πληγέντες παραγωγούς, ώστε να αποζημιωθούν τόσο για την απώλεια του ζωικού τους κεφαλαίου, ως συνόλου παραγωγικών μονάδων, όσο και για την άμεση, αλλά και μακροπρόθεσμη, απώλεια στο εισόδημά τους; Πότε προτίθενται να ενεργοποιήσουν τις προβλεπόμενες από το νόμο αποζημιώσεις (ΚΥΑ 1409/36818/2012 / ΦΕΚ Β’981/2012);

3.- Προτίθενται να χορηγήσουν ζωοτροφές στους κτηνοτρόφους, των οποίων τα κοπάδια βρίσκονται σε περιορισμό μετακίνησης, αλλά και να καλύψουν οποιαδήποτε περαιτέρω ζημιά συνεπάγεται ο περιορισμός αυτός, προκειμένου να αντισταθμιστεί η απώλεια του εισοδήματός τους; Προτίθενται να καλύψουν τα έξοδα φαρμακευτικής δαπάνης στα οποία προέβησαν οι κτηνοτρόφοι κατόπιν συνταγογράφησης των κτηνιάτρων τους;

4.- Έχει τεθεί –και πότε- σε ενέργεια το Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης για την Αντιμετώπιση του Καταρροϊκού Πυρετού, όπως προβλέπεται στη με αρ. πρωτ. 4803/153138/10-12-2013 απόφαση του Αν. Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων; Σε αντίθετη περίπτωση, για ποιους λόγους δεν εφαρμόστηκε το ως άνω Σχέδιο;

5.- Με ποιους συγκεκριμένους τρόπους εφαρμόστηκαν τα μέτρα του προγράμματος επιτήρησης καταρροϊκού πυρετού στη Λακωνία, όπως αυτά προβλέφθηκαν στη με αρ. πρωτ. 4803/153138/10-12-2013 απόφαση του Αν. Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων;

6.- Με ποιες συγκεκριμένες οδηγίες και με ποιους τρόπους ενημερώθηκαν οι κτηνοτρόφοι για τη συμπτωματολογία, την παθογένεια και εν γένει τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης της νόσου; Πότε διενεργήθηκαν οι ενημερώσεις αυτές και με ποιούς συγκεκριμένους τρόπους λαμβάνοντας υπόψη το δυσπρόσιτο των περιοχών εκτροφής και την αδυναμία μετακίνησης των κτηνοτρόφων;

7.- Ποια η πορεία της διενέργειας των ψεκασμών, καθώς και των λοιπών μέτρων που προβλέπονται στη με αρ. 293/20-06-2014 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Πελοποννήσου; Σε πόσες σταβλικές εγκαταστάσεις έχουν διενεργηθεί ψεκασμοί ανά νομό; Πόσες είναι οι καταγεγραμμένες ανά νομό σταβλικές εγκαταστάσεις;

8.-Σε ποιες συγκεκριμένες ενέργειες προέβη η Περιφέρεια αμέσως μετά την επιβεβαίωση της πρώτης εστίας καταρροϊκού πυρετού στη Λακωνία, στις 29-05-2014 και ποιο το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης κάθε δράσης;

9.- Ποια συγκεκριμένα μέτρα εντομοπροστασίας εφαρμόζονται στις σταβλικές εγκαταστάσεις και στους βιότοπους των εντόμων φορέων του ιού στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και στη Λακωνία ειδικότερα;

10.- Με ποια συγκεκριμένα μέτρα διασφαλίζεται η μη επέκταση της νόσου και η δραστική αντιμετώπισή της μέχρι τον Σεπτέμβριο;

           Αθήνα, 17 Ιουλίου 2014

            Η ερωτώσα Βουλευτής

            Φεβρωνία Πατριανάκου