184 χρόνια από τη μάχη του Διρού

 Ιστορικές στιγμές από τη μάχη του Διρού ήρθαν στη μνήμη μας...

Ιστορικές στιγμές από τη μάχη του Διρού ήρθαν στη μνήμη μας, την Κυριακή 20 Ιουνίου 2010. Ο Εκπολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος «Διρό» Μάνης, διοργάνωσε, υπό την αιγίδα της Νομαρχίας Λακωνίας, ιστορική εκδήλωση αποτίοντας έτσι φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στις Ηρωίδες του Διρού. Ηρωίδες, οι οποίες τη νύχτα της 22ας Ιουνίου 1826, με το απλό δρεπάνι του θερισμού, κατατρόπωσαν τις ορδές του Ιμπραήμ Πασά, στο Ακρογιάλι του Διρού.

Το χρονικό του πολεμικού θριάμβου των Ηρωίδων μας, ανέπτυξε η Ευρωβουλευτής της ΝΔ και πρώην υπουργός κυρία Μαριέττα Γιαννάκου, ενώ είχε προηγηθεί επιμνημόσυνη δέησις στον Ιερό Ναό Παναγίας Χρυσοσπηλιώτισσας Αιόλου.

Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.

Το 2009, είχα την τιμή να είμαι εκείνη που ανέπτυξε το χρονικό του πολεμικού θριάμβου. Τότε, μεταξύ άλλων, είχα καταθέσει τις παρακάτω σκέψεις:     

«Τη νύχτα της 22ας  Ιουνίου 1826, όταν ο Ιμπραήμ επιχείρησε να καταλάβει αιφνιδιαστικά το Διρό, εκμεταλλευόμενος την απουσία των ανδρών, οι οποίοι, πολεμούσαν στη μάχη που είχε αρχίσει να διεξάγεται στη Βέργα μία μέρα νωρίτερα, οι Μανιάτισσες αντιστάθηκαν.

Πολέμησαν αυθόρμητα, με αυταπάρνηση και αυτοθυσία. Με όπλα τα δρεπάνια του θερισμού, με πέτρες και ξύλα, σχεδόν κυριολεκτικά με «νύχια και με δόντια». Υποβοηθούμενες από τους γέροντες και τα παιδιά έδωσαν μάχη υποδειγματικής ανδρείας. Υπερασπίστηκαν χωρίς κανένα δισταγμό, χωρίς δεύτερη σκέψη την πατρώα γη, τις εστίες τους, το χώρο της ελευθερίας. Οι μαρτυρίες που αναφέρουν γυναίκες να παίρνουν τη θέση των ανδρών ή των νεκρών παιδιών τους, δίνοντας υπόσχεση αγώνα είναι συγκλονιστικές. Οι γυναίκες του Διρού αγωνίστηκαν με πολεμική αρετή, με απαράμιλλο πολεμικό σθένος, κατατρόπωσαν έναν ισχυρό εχθρό και απέδειξαν:
 

• Ότι η συνείδηση είναι αυτόνομη και υπερέχει έναντι οποιασδήποτε εξωτερικής καταναγκαστικής δύναμης.
• Ότι η ελευθερία βρίσκεται στην ψυχοσύνθεση του ανθρώπου και είναι το οξυγόνο της ύπαρξής του.
• Ότι η ανάληψη της ατομικής και της συλλογικής ευθύνης, όπως και η έννοια του καθήκοντος δεν συνδέονται και δεν προϋποθέτουν την νομή ρόλων εξουσίας.

Οι γυναίκες της Μάνης προσθέτοντας δίπλα στη νίκη της Βέργας τη νίκη του Διρού, δυνάμωσαν τη φλόγα της επανάστασης. Απέδειξαν ότι η δύναμη της ψυχής νικά τη δύναμη των όπλων, ότι το φρόνημα και το δίκιο υπερέχουν της επιβολής.
 

Η ιστορική και διαχρονική σημασία της μάχης του Διρού συνίσταται στη διττή της διάσταση:

α) στην καθοριστική συμβολή της Μάνης στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, στην πιο κρίσιμη, ίσως, καμπή του και

β) στην παραδειγματική, ιστορική, αυτόνομη και ηρωική δράση των Μανιατισσών, που αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο της γυναικείας συμβολής στον Αγώνα.

Οι ιστορικοί και οι γραφείς απομνημονευμάτων του προηγούμενου αιώνα, που ασχολήθηκαν με την περίοδο της ελληνικής επανάστασης παρέλειψαν να συμπεριλάβουν στα έργα τους την κοινωνική δράση και την πολεμική συμβολή των γυναικών.

Ωστόσο, στις αναφορές των περιηγητών, που επισκέπτονταν περιοχές κάτω από ποικίλες στρατιωτικές και πολιτικές συνθήκες αλλά και στα δημοτικά τραγούδια, πολλά από τα οποία αναφέρονται στην πολεμική δράση και τις ηρωικές πράξεις γυναικών, συναντούμε ονόματα ηρωίδων της Μάνης και της Λακωνίας. Η Πανωραία Βοζίκη, η Σταυριάνα Σάββαινα, η Ιωάννα Γιατράκου, η Γερακάρη, η κόρη του Παναγιώταρου Βενετσανάκη Μαρία, η Πολυξένη Καβάκου, η Ελένη Λαμπροπούλου, η Δημητράκαινα, η Πικολάκαινα, η Γραφάκαινα, η Διακουμάκαινα, η Καλοειδίνα, η Πατσουράκαινα, η Ρογκάκαινα και πολλές άλλες, ενώ αμέτρητες είναι οι ηρωίδες για τις οποίες, δυστυχώς, δεν υπάρχουν αναφορές.

Πολλοί μελετητές, όπως ο Ραφενέλ αναγνωρίσαν στις Μανιάτισσες αρετές των αρχαίων Σπαρτιατισσών. Οι γυναίκες του Δυρού καταλαμβάνουν δικαιωματικά εξέχουσα θέση στην ιστορία τους έθνους μας. Η Μανιάτισσα γυναίκα αντί να στήσει ένα καινούργιο χορό του Ζαλόγγου έκανε κάτι πραγματικά πρωτόγνωρο και μεγαλειώδες, ηρωικό, επικό κόντρα στα γυναικεία στερεότυπα της εποχής και της φύσης της. Αψήφησε κάθε φόβο και ταπείνωσε έναν μέχρι εκείνη τη στιγμή αήττητο κατακτητή για της ελευθερία της πατρίδος της, για την ελευθερία της ψυχής της.

Το δικό μας χρέος δεν είναι μόνο να τις τιμούμε επετειακά. Το χρέος και το καθήκον όλων μας είναι να τις δικαιώνουμε. Και δεν υπάρχει καλύτερη δικαίωση από την ανάληψη της ευθύνης, ατομικής και συλλογικής, απέναντι σε κάθε τι εθνικό. Απέναντι στα σημερινά ζητήματα, στις σύγχρονες προκλήσεις. Στο μέλλον και την προοπτική τους έθνους μας. Το οφείλουμε ως Έλληνες, ως πολίτες αυτού του κράτους, που θεμελιώθηκε στην αυταπάρνηση, την αρετή και την αιματοχυσία των ανδρών αλλά και των γυναικών του. Είμαστε απέναντι από αυτούς που επιχειρούν να πλήξουν την Δημοκρατία μας και χύνουν αίμα αθώων».