Ομιλία στη συζήτηση της δεύτερης ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων του Συντάγματος, δηλαδή άρθρο 16, παράγραφοι 1, 5, 6, 7, 8, 10 και 11.

“…Το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλούμαστε να διαχειριστούμε δεν είναι το μεγάλο κόστος της φοιτητικής μετανάστευσης, αλλά η οριστική μετανάστευση των νέων με τους υψηλότερους δείκτες ευφυΐας, με τις καλύτερες επιστημονικές επιδόσεις, με τις υψηλότερες επιστημονικές εξειδικεύσεις. Αυτό το κόστος δεν μπορεί να αποτιμηθεί οικονομικά. Είναι ανυπολόγιστο και είναι άμεσα συνυφασμένο με την ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό και την ανταγωνιστικότητα. Είναι άμεσα συνυφασμένο με το μέλλον της χώρας…”

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

ο νόμος της αδράνειας και η διατήρηση των κεκτημένων δεν μπορεί να συνταυτίζονται με την πρόοδο. Απευθύνομαι σε σας, κύριοι συνάδελφοι της Αριστεράς, που κατεξοχήν και κατά τεκμήριο διεκδικείτε το μονοπώλιο στην πρόοδο.

Βεβαίως απευθύνομαι και στη βαθιά διχασμένη από το άρθρο 16 και απούσα Αξιωματική Αντιπολίτευση. Ένα κόμμα που κυβέρνησε επί είκοσι χρόνια τη χώρα επέλεξε να κρυφτεί για να κρύψει τα ιδεολογικά του αδιέξοδα και ταυτόχρονα ο Πρόεδρός του με την απόφαση της φυγής από τη διαδικασία άδειασε όλα τα αποθέματα προοδευτισμού, αξιοπιστίας και σύγχρονης τεχνοκρατικής αντίληψης που προσπαθούσε να δομήσει ως πολιτικός.

Όταν όμως διαμορφώνουμε το αύριο της χώρας, δεν μπορούμε να είμαστε επικεντρωμένοι στο στενό, το μικρό, το κομματικό, στη διατήρηση και συντήρηση κεκτημένων και εκλογικής πελατείας. Έχουμε μία πραγματικότητα που η ίδια η ζωή διαμόρφωσε. Κανένα θεσμικό πλαίσιο δεν μπορεί να εμποδίσει την εξέλιξη αν το πλαίσιο είναι παρωχημένο, αν η ζωντανή πραγματικότητα δίνει άλλες κατευθύνσεις.

Ποια είναι σήμερα η πραγματικότητα;

Χιλιάδες απόφοιτοι των κέντρων ελευθέρων σπουδών βγαίνουν κάθε χρόνο στην αγορά εργασίας χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα.

Εβδομήντα χιλιάδες φοιτητές φοιτούν σε ξένα ΑΕΙ. Είμαστε αναλογικά ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φοιτητών στον κόσμο μετά την Κίνα και τη Μαλαισία. Αντίθετα, είμαστε τελευταίοι στην προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών.

Η παραπαιδεία κοστίζει στα ελληνικά νοικοκυριά περίπου 230 εκατομμύρια ευρώ.

Είμαστε η χώρα με την υψηλότερη μετανάστευση υψηλής εξειδίκευσης.

Είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη των 15 που τα πανεπιστήμιά της ακόμα δεν αξιολογούνται. Στη διεθνή αξιολόγηση του προγράμματος PΙSΑ που διοργανώνει ο ΟΟΣΑ η Ελλάδα καταλαμβάνει την 38η θέση στις 57 χώρες και στις τρεις κατηγορίες αξιολόγησης και στα μαθηματικά και στη φυσική και στη γλώσσα.

Είμαστε η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που οι εκπρόσωποι φοιτητικών παρατάξεων κρατούν ομήρους τους συγκλητικούς και ενεχυριάζουν τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του πρύτανη διότι αντιδρούν στην απόφαση της Συγκλήτου να αποσυρθούν τα ταμπλό των παρατάξεων από την είσοδο του κτιρίου και τυγχάνουν της ασυλίας πολιτικών κομμάτων.

Αυτήν την εκπαίδευση περιφρουρούμε;

Αυτήν την εκπαίδευση ζητάμε να συντηρήσουμε;

Λέτε όχι στα μη κρατικά ΑΕΙ γιατί στηρίζετε το δημόσιο πανεπιστήμιο. Τα δημόσια ανώτατα ιδρύματα όμως όπως εμείς τα θέλουμε δεν έχουν να φοβούνται κανέναν εξωτερικό παράγοντα.

Τα ελληνικά ΑΕΙ κινδυνεύουν από την εσωστρέφεια, τον κομματισμό, την κακοδιοίκηση, τη γραφειοκρατία, το βόλεμα της μονιμότητας, την έλλειψη αξιολόγησης διδασκόντων, την μη αξιοκρατική επιλογή εκπαιδευτικού προσωπικού. Απ’ αυτά κινδυνεύει η δημόσια παιδεία και όχι από την έλευση των μη κρατικών πανεπιστημίων τα οποία για να έχουν λόγο ύπαρξης πρέπει να πληρούν τους όρους που η πολιτεία και το διεθνές γίγνεσθαι προϋποθέτουν.

Είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη που απαγορεύει τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Αντίθετα, σε πολλές χώρες της Ευρώπης με ισχυρά δημόσια ΑΕΙ λειτουργούν και μη κρατικές ανώτατες σχολές. Η γειτονική Τουρκία έχει 25 ιδιωτικά πανεπιστήμια, μερικά εκ των οποίων συμπεριλαμβάνονται στους καταλόγους των καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου και βεβαίως επαναπατρίζει κορυφαίους της επιστήμονες.

Εμείς αντίθετα, αν και τα πανεπιστήμιά μας κατατάσσονται στην καλύτερη περίπτωση μετά τη διακοσιοστή θέση της παγκόσμιας κατάταξης, ανεχόμαστε την άρνηση των πανεπιστημιακών σχολών ή των τμημάτων να αξιολογηθούν.

Βάσει του νόμου 3374/2005 που εμείς ψηφίσαμε, μόλις εκατόν είκοσι τέσσερα τμήματα στα τετρακόσια εβδομήντα δύο έχουν λάβει απόφαση Γενικής Συνέλευσης για ένταξη σε διαδικασία αξιολόγησης. Τριακόσια σαράντα οκτώ τμήματα, δηλαδή, δεν έχουν ξεκινήσει την προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία αξιολόγησης.

Η Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας Ανώτατης Εκπαίδευσης με επίπονη και συστηματική προσπάθεια προσπαθεί να βάλει τάξη σε ένα θολό και μη συνεργάσιμο τοπίο.

Αυτή τη δημόσια εκπαίδευση στηρίζετε;

Αυτή που φοβάται να αξιολογηθεί;

Αυτή που φοβάται να σταθεί απέναντι στην πραγματικότητα και να βάλει στόχους βελτίωσης;

Αυτή που αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις όχι του αύριο αλλά του σήμερα;

Αλήθεια, όμως, γιατί έχετε αποδεχθεί ιδιωτικά εκπαιδευτήρια στην κατώτατη και μέση εκπαίδευση, σε εκείνη τη βαθμίδα της εκπαίδευσης που δομείται ο άνθρωπος ή που δομείται το άτομο, εκεί που εμπεδώνονται οι αξίες, εκεί που παίρνει και προσλαμβάνει ο πολίτης τη βασική του μόρφωση;

Γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των ασκούντων επιρροή στην κοινωνία, αλλά και όσων έχουν οικονομική δυνατότητα διαγκωνιζόμαστε να εγγράψουμε τα παιδιά μας στα καλύτερα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια;

Γιατί τόση υποκρισία;

Και έπειτα έχουμε και μία άλλη πραγματικότητα, την Ευρωπαϊκή Οδηγία 36/2005, η οποία αφορά την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και η οποία σε συνδυασμό με την απόφαση του Διεθνούς Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την υπόθεση Neri δημιουργεί ένα σαφές και προδιαγεγραμμένο πλαίσιο όσον αφορά το θέμα της αναγνώρισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων.

Η αγορά εργασίας απορροφά και αναγνωρίζει de facto πλέον τους αποφοίτους των παραρτημάτων των Πανεπιστημίων του εξωτερικού στη χώρα μας. Η αγορά εργασίας όχι μόνο τους αναγνωρίζει, αλλά τους δίνει και ιδιαίτερη θέση στην επαγγελματική εξέλιξη.

Ο κόσμος εξελίσσεται έξω και ανεξάρτητα από εμάς. Έχουμε δύο δρόμους: ή ακολουθούμε τις εξελίξεις σε δρόμους που χαράσσουν άλλοι ή διαμορφώνουμε οι ίδιοι τις εξελίξεις και προδιαγράφουμε τη στρατηγική πορεία της χώρας. Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν ήρθε για να διαχειριστεί υπερεθνικές πολιτικές στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλά για να χαράξει τους όρους, τους κανόνες και τη στρατηγική για μία άλλη ποιοτική πολιτική στην παιδεία.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλούμαστε να διαχειριστούμε δεν είναι το μεγάλο κόστος της φοιτητικής μετανάστευσης, αλλά η οριστική μετανάστευση των νέων με τους υψηλότερους δείκτες ευφυΐας, με τις καλύτερες επιστημονικές επιδόσεις, με τις υψηλότερες επιστημονικές εξειδικεύσεις.

Αυτό το κόστος δεν μπορεί να αποτιμηθεί οικονομικά. Είναι ανυπολόγιστο και είναι άμεσα συνυφασμένο με την ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό και την ανταγωνιστικότητα. Είναι άμεσα συνυφασμένο με το μέλλον της χώρας.

Προσελκύουμε και απορροφούμε τους μετανάστες χαμηλής εξειδίκευσης και αδυνατούμε να απορροφήσουμε το εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης. Αυτή την κατάσταση παραλάβαμε, αυτή καλούμαστε να αναστρέψουμε. Δεν αναστρέφετε παρά μόνο με σύγχρονα εργαλεία και μεταρρυθμίσεις. Αναζητούμε τα εργαλεία και θεσμικά με μεταρρυθμίσεις και κοινωνική συναίνεση.

Με την αναθεώρηση του άρθρου 16 επιδιώκουμε τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας σπουδών υπό την κρατική εποπτεία, την εγγύηση των αρχών της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την πλήρη αυτοδιοίκηση της δημόσιας και της μη κρατικής μη κερδοσκοπικής ανώτατης εκπαίδευσης.

Η άρνηση της αναθεώρησης του άρθρου 16 δεν βλάπτει τη Νέα Δημοκρατία. Ζημιώνει τον τόπο και οι νεότερες γενιές σύντομα θα αναζητήσουν ευθύνες, όχι, όμως, από εμάς.

Τουλάχιστον ψηφίστε την προσθήκη, την παράγραφο 11, όπου οχτακόσιες Μ.Κ.Ο. ζήτησαν με επιστολή τους στον Πρόεδρο της Βουλής και στα πολιτικά κόμματα να ενισχύσουν τον εθελοντισμό και την κοινωνία των πολιτών.

Όχι πλέον άλλες αρνήσεις.

Είμαστε εδώ.

Το αύριο περιμένει.