Συζήτηση επί της Αρχής του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης: «Αποχώρηση από την Υπηρεσία δικαστικών λειτουργών.»

«…το δικαίωμα της ισονομίας γίνεται πράξη, όχι μόνο όταν η δικαιοσύνη απονέμεται με ορθό τρόπο, αλλά και με γρήγορο…»

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι,

Το τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες σφοδρής και διαρκούς επίθεσης της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κατά του κύρους και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης με αποκορύφωμα τη χθεσινή ομιλία του Προέδρου του ΠΑ.ΣΟ.Κ., του κ. Παπανδρέου. Σήμερα, βεβαίως, σχολιάζεται από την πλειοψηφία του Τύπου ότι πρόκειται για εξαγωγή κρίσης, η οποία σε συνδυασμό με τις διπλές γραμμές που ακολούθησε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και στο νομοσχέδιο για το Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, αλλά και στη συζήτηση για τον εκλογικό νόμο δείχνει ότι η εξαγωγή κρίσης χρειάζεται και πολιτική αντιπαράθεση. Μόνο που ο χώρος της δικαιοσύνης δεν προσφέρεται για αντιπαράθεση τέτοιου είδους.

Η δικαιοσύνη, αγαπητοί συνάδελφοι, είναι πυλώνας της δημοκρατίας. Δεν μπορεί να αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης και ειδικά για αυτούς που τα τελευταία είκοσι χρόνια κυβέρνησαν τον τόπο και φέρουν ευθύνες για την παθογένεια της ελληνικής δικαιοσύνης.

Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Συντάγματος κατοχυρώνεται το θεμελιώδες δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών της ισονομίας. Η απονομή δικαιοσύνης αποτελεί πυλώνα της λειτουργίας της δημοκρατίας μας και το δικαίωμα της ισονομίας γίνεται πράξη, όχι μόνο όταν η δικαιοσύνη απονέμεται με ορθό τρόπο, αλλά και με γρήγορο.

Σε πρόσφατη έρευνα του παγκόσμιου βαρόμετρου για τη διαφθορά του 2007, η οποία δημοσιεύθηκε πριν από ενάμιση περίπου μήνα, η Ελλάδα για τα επίπεδα διαφθοράς στη δικαιοσύνη κατατάσσεται δέκατη έβδομη στην Ευρώπη των είκοσι δύο μπροστά από χώρες, όπως η Βουλγαρία, Ρουμανία, Πολωνία, Λιθουανία. Αυτή η κατάταξη είναι προφανές ότι δεν τιμά τη χώρα μας και οφείλεται κατ’ αρχήν στην πρόσφατη κρίση της ελληνικής δικαιοσύνης και ανοίγω παρένθεση, παραδικαστικό κύκλωμα, το οποίο ανεδείχθη και απεκαλύφθη επί των ημερών διακυβερνήσεως της Νέας Δημοκρατίας, αλλά όλος ο ελληνικός λαός γνωρίζει πότε γιγαντώθηκε. Δεύτερον, οφείλεται στη διαρκώς αυξανόμενη τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια επιβράδυνση στην απονομή της δικαιοσύνης των ελληνικών δικαστηρίων. Οι πολίτες αντιμετωπίζουν με δυσπιστία την ελληνική δικαιοσύνη και αυτό αποτυπώνεται εκτός από τις αντίστοιχες έρευνες και από το γεγονός ότι οι καταγγελίες κατά των δικαστικών τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.

Το φαινόμενο της μακράς και επίπονης για τον πολίτη δικαστικής διαδικασίας με καθυστερήσεις της τάξεως των πέντε ετών κατά μέσο όρο για μία πρωτόδικη απόφαση στα διοικητικά δικαστήρια και δέκα περίπου ετών στα ποινικά δικαστήρια, έχει δυσβάσταχτο κόστος τόσο για τον πολίτη όσο, βεβαίως και για την ελληνική πολιτεία. Για την έκδοση δε αμετάκλητης δικαστικής απόφασης ανωτάτων δικαστηρίων απαιτείται χρονικό διάστημα πέραν των δέκα ετών. Τις περισσότερες φορές φτάνει μέχρι τα δεκαπέντε. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις, όπου χρειάστηκε για τελεσίδικη δικαστική απόφαση η πάροδος είκοσι πέντε ετών και μάλιστα, η τελευταία περίπτωση αφορά Έλληνα, ο οποίος προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Να σημειώσουμε ότι το ευρωπαϊκό κεκτημένο για πλημμεληματικές πράξεις δεν δικαιολογεί καθυστερήσεις πέραν των πέντε ετών. Αυτές οι καθυστερήσεις, έχουν φέρει στο παρελθόν σε εξαιρετικά δυσάρεστη θέση τη χώρα μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς καταδικάζεται συνεχώς για τον υπερβολικά μεγάλο χρόνο που διαρκούν οι διαδικασίες στα εγχώρια δικαστήρια. Σε έρευνα ειδικά για τις ελληνικές υποθέσεις στο Στρασβούργο την περίοδο 1985-2003 που διενήργησε ο κ. Κτιστάκης, Γραμματέας της Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, προκύπτει ότι εκδόθηκαν συνολικά εκατόν σαράντα δύο αποφάσεις. Στις ενενήντα εννέα από αυτές διαπιστώθηκε παράβαση και οι σαράντα τέσσερις αφορούσαν το δικαίωμα σε ταχεία δίκη. Κατά συνέπεια, το φαινόμενο έχει πάρει πολύ μεγάλες διαστάσεις.

Οι αιτίες του φαινομένου έχουν διαχρονικά εντοπιστεί και ειδικότερα από τη διακυβέρνηση του Υπουργείου Δικαιοσύνης τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Είναι η συνεχής αύξηση του ρυθμού των εφέσεων, οι συχνές αναβολές, η διαρκής αύξηση του χρόνου εκδίκασης των αστικής φύσεως υποθέσεων, η καθυστέρηση στη λειτουργία των πολιτικών δικαστηρίων όπου επιμηκύνεται ο χρόνος που χρειάζονται οι δικαστές για να βγάλουν απόφαση όπως επίσης και για να καθαρογραφεί η απόφαση. Και  βεβαίως οι ανεπαρκείς δικαστές.

Είναι προφανές ότι το φαινόμενο των ανεπαρκών δικαστών, το οποίο αναδεικνύεται επί των ημερών μας, αποτελεί το κοινό μυστικό, στους δικηγορικούς συλλόγους, στους Έλληνες πολίτες, στα ίδια τα σώματα των δικαστικών και στα συνδικαλιστικά τους όργανα. Είναι δημόσιες οι δηλώσεις του Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών ότι δεν έχουν τιμωρηθεί, αλλά συνεχίζουν να δικάζουν άνθρωποι που δεν μπορούν, επιβαρύνοντας και διασύροντας τη δικαιοσύνη, να καταδικάζουν τους πολλούς και τους άξιους. Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, επίσης, στηλιτεύει για τη χαλαρότητα με την οποία μερίδα δικαστικών λειτουργών επιτελεί το καθήκον της ως προς τους χρόνους και την ποιότητα των εκδιδομένων αποφάσεων. Στάση μερίδας αυτών των δικαστών ειδικά στο Πρωτοδικείο Αθηνών έχει υπερβεί τα εσκαμμένα σύμφωνα με τη δήλωση. Απομάκρυνση των ανεπαρκών δικαστών ζητά ο Δικηγορικής Σύλλογος Θεσσαλονίκης. Ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης δηλώνει ότι επιτέλους πρέπει να φύγουν τα βαρίδια από τη δικαιοσύνη. Βεβαίως, όπως είπαμε, και τα συνδικαλιστικά όργανα των ίδιων των Εισαγγελέων επικαλούνται παρόμοια.

Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο δίνει λύσεις, προφυλάσσοντας το κύρος και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, αλλά και απελευθερώνει τους πολίτες από μια ιδιότυπη δικαστική ομηρία που προσβάλλει τα δικαιώματά τους και κοστίζει και σε χρόνο και σε χρήμα.

Με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο η Κυβέρνηση προχωρά σε ένα βήμα που δίνει στη δικαιοσύνη το δικαίωμα να αυτοκαθαρθεί με διαδικασίες που προασπίζουν την ανεξαρτησία της και εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι το ίδιο το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο είναι εκείνο το οποίο κρίνει ποιοι και πώς θα αποχωρήσουν. Κατά συνέπεια, η αυτοκάθαρση της δικαιοσύνης δεν έχει καμία σχέση με τη λειτουργία της Κυβέρνησης, δεν έχει καμία σχέση με  παρεμβάσεις.

Προβλέπεται η εθελουσία έξοδος δικαστικών λειτουργών που, είτε κατά την κρίση τους, είτε με εκθέσεις των επιθεωρητών προϊσταμένων τους, αδυνατούν να προσφέρουν τα αναμενόμενα για την καλύτερη εξυπηρέτηση της δικαιοσύνης. Αποκόπτει την απονομή της δικαιοσύνης από τα δεσμά μιας μειοψηφίας ακατάλληλων να την υπηρετήσουν, παραδίδει στη δίχως αμφιβολία ικανότατη πλειοψηφία των εδώ και χρόνια άξιων, έντιμων και ικανότατων Ελλήνων δικαστών να την ανατάξουν στη θέση που της ανήκει.

Τα βήματα που πρέπει η Κυβέρνηση να κάνει σε νομοθετικό επίπεδο για να αποκαταστήσει το κύρος της δικαιοσύνης έναντι των Ελλήνων πολιτών μετά από τόσα χρόνια είναι σίγουρα πολλά. Είναι όμως ενθαρρυντικό ότι η εκκίνηση έχει πραγματοποιηθεί, η κατεύθυνση που επιλέξαμε είναι η σωστή και, κύριε Υπουργέ, στον αγώνα της εξυγίανσης και της εύρυθμης λειτουργίας της δικαιοσύνης είμαστε κοντά σας , είμαστε αρωγοί.