Συζήτηση επί της Αρχής του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης: «Κύρωση, εφαρμογή του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, σχετικά με την εμπορία παιδιών, την παιδική πορνεία και παιδική πορνογραφία και άλλες διατάξεις»

«…Είμαστε μια ένοχη κοινωνία και χρειαζόμαστε άμεσες και αποτελεσματικές δράσεις, για να παρεμβαίνουμε και να δίνουμε λύσεις στο βαθμό που μπορούμε και μας αναλογεί…Η μάχη είναι πολυεπίπεδη και για να είναι αποτελεσματική θέλει ενεργούς, ευαισθητοποιημένους, συνειδητούς πολίτες και πολιτικούς.»

Κυρία Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι,

στα δύο δισεκατομμύρια περίπου παιδιά του πλανήτη το 86% ζει σε αναπτυσσόμενες χώρες. Το 1/3 των παιδιών υποφέρει από υποσιτισμό κατά τη διάρκεια των πέντε πρώτων ετών της ύπαρξής του. Ζει σε άθλιες συνθήκες, δεν έχει πρόσβαση σε βασική ιατρική περίθαλψη, υποχρεώνεται σε καταναγκαστική εργασία και αυτά τα παιδιά είναι συνήθως και τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Περίπου τριακόσιες χιλιάδες παιδιά στρατεύονται ως παιδιά-στρατιώτες σε ένοπλες συγκρούσεις.

Γνωρίζουμε όλοι τον κοινωνικό αποκλεισμό των παιδιών της κοινότητας ROM. Γνωρίζουμε, για την εμπορία παιδιών και την παιδική πορνογραφία στο διαδίκτυο. Γνωρίζουμε, για τη χορήγηση φαρμάκων σε παιδιά, που δεν υπέστησαν προηγούμενα ειδικές δοκιμές. Είμαστε μια ένοχη κοινωνία και χρειαζόμαστε άμεσες και αποτελεσματικές δράσεις, για να παρεμβαίνουμε και να δίνουμε λύσεις στο βαθμό που μπορούμε και μας αναλογεί.

Αποτελεί τιμή για το ελληνικό Κοινοβούλιο, ότι η Ελλάδα, είναι από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που κυρώνουν το προαιρετικό πρωτόκολλο «πώληση παιδιών, παιδική πορνεία, παιδική πορνογραφία», το οποίο υιοθετήθηκε με το υπ’ αριθμόν 54/263 ψήφισμα της γενικής συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και αφορά παιδιά, παιδιά κάτω της ηλικίας των δεκαοκτώ ετών.

Το παιδί, ως φύσει ευάλωτο, είναι σε διεθνές επίπεδο αντικείμενο ευρύτατης σεξουαλικής και οικονομικής εκμετάλλευσης. Σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές εκτιμήσεις, το 10% με 20% των παιδιών στην Ευρώπη θα πέσουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης κατά τη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας. Σε ποσοστό περίπου 80% ο δράστης θα ανήκει στο στενό οικογενειακό του περιβάλλον. Το 15% των θυμάτων δεν θα μιλήσουν ποτέ σε κανέναν γι’ αυτό που τους συνέβη πριν ενηλικιωθούν. Το έγκλημα της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών δεν γνωρίζει οικονομικούς, κοινωνικούς, θρησκευτικούς, φυλετικούς ή γεωγραφικούς περιορισμούς. Συμβαίνει σε κάθε γωνιά του πλανήτη και φυσικά στην Ελλάδα.

Τα στοιχεία για τη χώρα μας, είναι φτωχά. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι δεν αποκλίνουμε από το μέσο όρο των υπολοίπων χωρών. Τουλάχιστον το 7% των γυναικών και το 3% των ανδρών έχουν κάποια εμπειρία σεξουαλικής κακοποίησης κατά την παιδική ηλικία. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι μόνο το 15% των κακοποιημένων παιδιών δηλώνει την κακοποίησή του και μόνον το 20% απ’ αυτό το 15% φτάνει στις δικαστικές αίθουσες. Το παιδί νιώθει ότι φταίει, ότι προκάλεσε το ίδιο την κακοποίηση. Εκφοβίζεται από το δράστη, φοβάται τη δημοσιοποίηση και την επίδρασή της πάνω στην οικογένειά του.
Με το νομοσχέδιο που εισάγουμε επιχειρούνται βαθιές τομές για την αποτελεσματική προστασία του θύματος, για τη διευκόλυνση του έργου των διωκτικών αρχών, για τη βαριά καταδίκη των δραστών.
Θα επικεντρωθώ στις δύο βασικότερες, κατά την άποψή μου, ρυθμίσεις -μια και θα ακολουθήσει η κατ’ άρθρον συζήτηση - οι οποίες είναι:
Η πρώτη: Το άρθρο 352Β αποβλέπει στην προστασία της ταυτότητας του θύματος από τη δημοσιοποίησή του.

Η δεύτερη: Με το άρθρο 226Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και την τροποποίηση εισάγεται καινοτόμος τρόπος εξέτασης του ανηλίκου θύματος, διορισμός παιδοψυχολόγου ή παιδοψυχιάτρου κατά την εξέταση του μάρτυρα, που προετοιμάζει το παιδί για εξέταση και κατόπιν  συνεργασία του με ανακριτικούς δικαστικούς υπαλλήλους.

Καθιερώνεται η γραπτή εξέταση του ανηλίκου. Προβλέπεται η δυνατότητα κοινωνικής έρευνας σχετικά με τις οικογενειακές συνθήκες και την καταλληλότητα βιωσιμότητας του περιβάλλοντός του.
Με τη διάταξη αυτή, σε συνδυασμό με την τροποποίηση του άρθρου 113 παράγραφος 6 του Ποινικού Κώδικα, που αναστέλλει την παραγραφή των εγκλημάτων μέχρι την ενηλικίωση, γίνεται προσπάθεια ώστε να δοθεί η δυνατότητα στα θύματα να καταγγείλουν την κακοποίησή τους. Όπως προαναφέραμε, μόνο το 20% φτάνει στις δικαστικές αίθουσες.

Με αυτή, λοιπόν, την καινοτόμο διάταξη, δηλαδή τη στήριξη παιδιού-θύματος κατά την προδικασία από εξειδικευμένους επιστήμονες, καθώς και την αντικατάσταση της φυσικής παρουσίας του στα επόμενα στάδια με την καταχώρηση της κατάθεσής του σε οπτικοακουστικό μέσο, γίνεται προσπάθεια αφ’ ενός μεν να περιοριστούν τα τραύματα, αφ’ ετέρου δε να αυξηθεί ο αριθμός των υποθέσεων που θα φτάσει στην ακροαματική διαδικασία.

Όπως άλλωστε αναφέρεται από παιδοψυχιάτρους, ο βαθμός του ψυχικού τραύματος εξαρτάται περισσότερο από τον τρόπο που θα αντιμετωπιστεί το παιδί-θύμα από την οικογένειά του και το σύστημα της δικαιοσύνης παρά από το γεγονός αυτό καθ’ εαυτό.
Αποφεύγεται η συναισθηματική ένταση του ανηλίκου, διότι δεν αντικρίζει το δράστη και η αξιοπιστία της κατάθεσης αυξάνεται. Οι κλινικές έρευνες έχουν δείξει το ρόλο που διαδραματίζει το υψηλό άγχος στην ακρίβεια της μνημονικής ικανότητας των παιδιών. Επίσης, ο βαθμός αξιοπιστίας αυξάνεται, όταν χρησιμοποιούνται οι κατάλληλες τεχνικές εξέτασης, όπως ακριβώς διασφαλίζεται απ’ αυτή τη διάταξη.
Άλλη, κατά την άποψή μου, καινοτόμος διάταξη είναι η προσθήκη του νέου άρθρου 348Α, όπου ορίζεται σαφώς πλέον ότι η αγορά, προμήθεια, απόκτηση και κατοχή υλικού παιδικής πορνογραφίας αποτελεί αξιόποινη πράξη, ανεξάρτητα από το εάν ο δράστης είχε ή όχι ως σκοπό την κερδοσκοπία.

Το παρόν άρθρο είναι σημαντικό, διότι έρχεται να λύσει τα χέρια των ελληνικών αρχών στην προσπάθεια αντιμετώπισης της παιδικής πορνογραφίας στο διαδίκτυο, καθώς μέχρι σήμερα λόγω κενών στη νομοθεσία, εμποδιζόταν η σύλληψη ή και πολλές φορές η καταδίκη των δραστών, διότι προβλεπόταν η δίωξη μόνο όσων διακινούσαν παιδοφιλικό υλικό με σκοπό το κέρδος, κάτι που δεν είναι εύκολο να αποδειχθεί ακόμα και όταν γίνεται με το σκοπό αυτό.
Με την προσθήκη αυτή ακόμη και η κατοχή αποτελεί ποινικό αδίκημα, σημαντικό όπλο στη φαρέτρα για την αντιμετώπιση των δραστών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση εβδομηνταδυάχρονου που συνελήφθη πριν από δύο χρόνια ως μέλος διεθνούς κυκλώματος διακίνησης παιδικής πορνογραφίας. Ήταν εγκέφαλος της δραστηριότητας στην Ελλάδα. Το πλήθος των στοιχείων που βρέθηκαν στο σπίτι του με ασελγείς πράξεις σε παιδιά από δύο έως επτά ετών, δεν στάθηκαν ικανά για την καταδίκη του.

Η διαδικτυακή πορνογραφία είναι από τα πιο επιτυχημένα προϊόντα του internet, αφού αποφέρει έσοδα πάνω από 3 δις δολάρια ετησίως. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι είναι ευρέως διαδεδομένη και η διακίνηση παιδικής πορνογραφίας μέσω κινητών τηλεφώνων και να τονίσουμε ότι η Ελλάδα είναι μια από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες που τα κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούνται περισσότερο από το internet. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας, όλα τα παιδιά σχεδόν διαθέτουν κινητό τηλέφωνο.

Παράλληλα, πρέπει να προβλέψουμε ότι η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων πρέπει να συνδράμει τις ελληνικές αρχές στο έργο τους για την καταπολέμηση τέτοιων εγκλημάτων, κάνοντας άρση του απορρήτου όταν της ζητείται γι’ αυτόν το σκοπό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εκπρόσωποι του FBI, σε ειδική τελετή που έγινε στην Ασφάλεια στο τέλος του 2006, βράβευσαν την Υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ως πρώτη ανάμεσα σε παρόμοιες υπηρεσίες εκατό χωρών στην εξιχνίαση υποθέσεων παιδικής πορνογραφίας.
Στα πλαίσια αυτών των επιτυχιών, ο Πρόεδρος της Οργάνωσης International Centre for Missing and Exploited Children, Ernie Allen, σε επιστολή του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Washington Times», σημειώνει με έμφαση ότι λόγω της στρατηγικής της θέσης, η ενεργός συμμετοχή και ο ρόλος της Ελλάδας στον αγώνα κατά της παράνομης διακίνησης προσώπων, είναι όχι μόνο επίκαιρη, αλλά και κρίσιμη, ιδιαίτερα στην περιοχή των Βαλκανίων. Η Ελλάδα καταδικάζει ολοένα και περισσότερους διακινητές ανθρώπων. Έχει ιδρύσει ομάδες δράσης κατά της παράνομης διακίνησης προσώπων, χρηματοδοτεί την ειδική εκπαίδευση χιλίων αστυνομικών και συστήνει σε όλους να ακολουθήσουν τις πρακτικές και πολιτικές της Ελλάδας.
Αγαπητοί συνάδελφοι, η Κυβέρνηση αναπτύσσει δράσεις κατά της εμπορίας και κακοποίησης παιδιών και γυναικών σε όλα τα επίπεδα και τα αποτελέσματα είναι ορατά. Η μάχη είναι πολυεπίπεδη και για να είναι αποτελεσματική θέλει ενεργούς, ευαισθητοποιημένους, συνειδητούς πολίτες και πολιτικούς.